دموکراسی و عدالت اجتماعی با تأکید بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
نویسنده
چکیده مقاله:
دو مفهوم آزادی و عدالت در نظریهپردازی نظامهای سیاسی، جایگاه سیالی داشته و فرازو نشیبهایی طی کردهاند. نظریه لیبرال دموکراسی نماد برتری و ترجیح آزادی بر عدالت است؛ اما تلاشهای متفکران متأخر غربی برای آشتی این دو موجب ظهور نظریههای دیگری مانند دموکراسی اجتماعی و مشورتی شده که بر نقش عدالت در ایجاد و تداوم دموکراسی تأکید دارند. از این نظر، شرایط اقتصادی جامعه بستر لازم برای دمکرسی را فراهم میکنند. در جمهوری اسلامی ایران نیز به نظر میرسد که قانون اساسی با این هدف که به مردمسالاری واقعی نزدیک شود و نواقص و کاستیهای لیبرال دموکراسی را نداشته باشد، تلاش کرده تا با ایجاد مکانیسمها و سازوکارهای عدالتخواهانه و تلفیق آزادی و عدالت، نوع دیگری از مردمسالاری را بر اساس دین نهادینه کند که به نظریات جدید غربی در مورد دموکراسی نزدیک است. امروزه با چالشهای جدید ناشی از فرآیند جهانیشدن، میتوان و باید با احیای آرمانهای قانون اساسی به تعمیق مردمسالاری دینی در جامعه همت گماشت و وظیفه اساسی تطبیق نظام جمهوری اسلامی با شرایط در حال تحول جهانی و محیطی را به خوبی انجام داد. به همین دلیل این مقاله به دنبال بررسی نقش عدالت اجتماعی در تعمیق و تداوم دموکراسی و تطبیق آن بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است.
منابع مشابه
دموکراسی و عدالت اجتماعی با تأکید بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
دو مفهوم آزادی و عدالت در نظریه پردازی نظام های سیاسی، جایگاه سیالی داشته و فرازو نشیب هایی طی کرده اند. نظریه لیبرال دموکراسی نماد برتری و ترجیح آزادی بر عدالت است؛ اما تلاش های متفکران متأخر غربی برای آشتی این دو موجب ظهور نظریه های دیگری مانند دموکراسی اجتماعی و مشورتی شده که بر نقش عدالت در ایجاد و تداوم دموکراسی تأکید دارند. از این نظر، شرایط اقتصادی جامعه بستر لازم برای دمکرسی را فراهم می...
متن کاملبررسی رابطه دموکراسی با عدالت اجتماعی (با تاکید بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران)
بخش مهمی از فلسفه سیاسی از یونان باستان گرفته تا اندیشه سیاسی مدرن،به موضوع عدالت توجه و تاکید دارد.فلاسفه مهم یونان باستان افلاطون و ارسطو کوشیدند مفهوم عدالت را همانند دیگر مفاهیم بنیادی مربوط به سیاست جامعه در چارچوب تفکر استدلالی مطرح سازند،آنها عدالت را با توسل به مفهوم مرتبت و تناسب توضیح می دهند. عدالت در قانون اساسی به طور کامل مورد نظر قرار گرفته و اصول این قانون با هدف تامین حقوق مردم...
ریاست جمهوری زنان با تأکید بر ظرفیتهای قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اندیشه ولایت فقیه
نویسندگان در این مقاله ابتدا به بررسی قانون اساسی و ظرفیتهای آن پیرامون یکی از سطوح عالی مشارکت که ریاست جمهوری باشد، پرداخته و در نهایت فرآیند تحقیق را با بررسی مبانی و مستندات انگارههای مختلف در ساحت مشارکت سیاسی زنان به نحو عام و ریاست جمهوری زنان به نحو ویژه، ضمن تأکید بر ماهیت ریاست جمهوری در قانون اساسی موجود و اندیشه ولایت فقیه، به سامان میرسانند. در این مقاله ضمن بررسی و نقد مستندات ...
متن کاملرهیافت متنگرایی در تفسیر حقوقی؛ با تأکید بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
تفسیر متون حقوقی به واسطه سکوت، تعارض، ابهام زبانی و اشکالات اجرایی یا اخلاقی قوانین، اجتنابناپذیر است. به طور سنتی، نظریههای تفسیر قانون و قانون اساسی، در دو گرایش عمده مؤلفمحور و مفسرمحور بروز یافتهاند. هریک از این رویکردها به رغم مزایای خود، معایبی دارند که نمیتوان آنها را نظریه منحصر تفسیری در حقوق ایران دانست. در مقابل، رویکرد سوم - متنگرایی- را میتوان کارآمدترین نظریه در تفسیر...
متن کاملساحتهای اخلاق در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر رویکرد حکومت دینی
جمهوری اسلامی ایران بر مبنای نظریهای دینی شکل گرفت و قانون اساسی آن نیز بر پایههای مفاهیمی دینی مانند توحید، عدالت، امامت و معاد تدوین شد. از سوی دیگر قانون اساسی بستر تنظیم نهادهای بنیادین و ارزشهای اولین و تضمینکننده آزادیهای شهروندان است. هرچند در نگاه اول قانون اساسی سندی حقوقی محسوب میشود و دارای کارکردهایی از جنس هنجارهای قانونی است، شاهد حضور و بروز آموزههای اخلاقی (که اغلب از جنس...
متن کاملبررسی لزوم عدالت کارگزاران نظام اسلامی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از منظر منابع اسلامی
هدف: این پژوهش با هدف تبیین ضرورت وجود عدالت کارگزاران نظام اسلامی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از منظر منابع اسلامی و توجه به آن در گزینش کارگزاران نظام اسلامی انجام شده است. روش: روش پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی و مطالعۀ کتابخانهای، با عنای...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 8 شماره 27
صفحات 49- 79
تاریخ انتشار 2005-06-01
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023